Praktijk van de platenspeler
Wanneer men een gebruikte platenspeler of wisselaar aanschaft, let dan op de volgende punten:
 | is het apparaat compleet: knoppen heel, element aanwezig, is de arm niet gebroken (geweest),
zit de wisselspindel erbij (bij een wisselaar) |
| heeft het niet te vochtig of te nat gestaan: schimmel,
kromgetrokken onderdelen of roestvorming, het element kan hierdoor vergaan
zijn |
| is het apparaat geschikt voor 230 volt - 50 Hz. |
Voordat men de stekker in het stopcontact steekt kijkt men of het apparaat
op een spanning tussen de 220 en 240 Volt staat ingesteld.
Zonder spanning kan men bij de meeste apparaten het mechanische gedeelte niet
uitproberen. Dit is anders bij de wisselaars.
Leg een oude, beschadigde plaat op de as, start de draaitafel en draai met de hand het plateau met de wijzers van de klok mee. De plaat valt en de arm zoekt zijn weg naar de
aanloopgroef. Gaat dit nog goed dan hoeft er niet veel schoongemaakt te
worden en volstaat licht smeren. Maar dat komt later. Gaat het niet
goed, dan alles reinigen met wasbenzine.
Testen van een grammofoon
Verwijder het draaiplateau.
Spanning er op zetten nadat eerst alle bedrading is gecontroleerd op beschadigingen en
een deugdelijke netstekker is aangesloten.
Steek de stekker in het stopcontact, start de platenspeler en kijk of de motor draait. Zo ja, dan hoeft dit niet nagezien te worden. Alleen bij te langzaam draaien
licht smeren met naaimachineolie. Draait de motor niet dan meteen de
stekker eruit. Draai met de vingers aan de as van de motor. Gaat dit zwaar dan staat de motor vast of bijna vast.
Schoonmaken van de motor
Het vastzitten van de motoras kan men op twee manieren oplossen:
|
Het motortje los solderen: maak hiervoor eerst een
schetsje van de aansluitingen. Dan de schroefjes losdraaien op de motor, haal de busjes weg en neem het motortje eruit. Draai vervolgens de schroef op de poelie los. Dat is het asje wat van dik naar dun loopt. Neem het asje eraf en draai de schroefjes van de beide plaatjes los. Neem het rechtstandig eraf:
denk aan het kogeltje in het lager onder in de motor! Laat dit niet vallen anders loopt het niet meer op toeren. Spoel de lagerbussen en het asje van de motor schoon met wasbenzine, zodat oude aangekoekte vetresten verdwijnen. Smeer nu de lagers met een druppeltje naaimachineolie. Leg daarna het kogeltje in het onderste lagertje en zet de motor rechtshandig in elkaar. Draai alle schroeven vast en probeer met de vinger het asje te draaien. Loopt dit nu soepel en blijft het wat door tollen dan is het geslaagd. Mocht dit niet zo zijn, dan wat tikjes met een nylon hamertje tegen de as tot het wel lukt. Poelie erop en weer monteren op de pickup. Schroefjes vast, draden
eraan solderen en spanning erop. Draait het dan is de operatie geslaagd.
|
|
Bij geklonken motoren, veelal bij Philips modellen
uit de jaren zestig, maakt men op de volgende manier de motor gangbaar:
haal het aandrijfwiel van de as door het veertje te verwijderen. Dan pakt men een hete soldeerbout en houdt
deze onder de motorpoelie as tegen het dunne onderste asje. Laat dit even heet worden, het oude vet wordt soepel
wanneer men wat hoort bruisen. Probeer met een lapje de poelie te draaien. Zo ja, dan is het goed. In dat geval volstaat alleen wat naaimachineolie onder de as en poelie. Pas op dat de poelie niet vet wordt! Mocht dat toch gebeuren, dan met wasbenzine af nemen. Aandrijfwiel monteren. Plaats de
stekker in het stopcontact en kijk of het motortje loopt. Draaiplateau erop en
controleer de werking. |
Testen van de wisselaar
Test nu de werking van de wisselaar.
Gaat dit soepel dan hoeft er weinig te gebeuren. Lukt dit niet goed, of komt de arm niet in de
aanloopgroef of remt de motor af tijdens het wisselen: GA NIET METEEN AAN ALLE SCHROEFJES DRAAIEN!!!!
Je ontregelt er meer mee dan dat je er goed aandoet.
Vaak werkt het apparaat niet naar
behoren door een vervuild mechanisme. Daarom ALLE bewegende delen schoonmaken met ruim wasbenzine en een kwastje. Wees niet bang voor kortsluiting. Na enkele minuten is alle resterende wasbenzine verdampt.
Wisselmechanisme Garrard RC80
Belangrijk is dat de commandoschijf, het hart van elke wisselaar, goed gereinigd word. De commandoschijf is het grote tandwiel met de sleuven er in. Deze zorgt voor de wisselbewegingen van de pickup, en drijft via stangetjes de arm naar-en-van de plaat en de diameter instelling (zie foto hieronder: Dual 1004 uit 1957). Maak dit zorgvuldig schoon, en smeer zorgvuldig met naaimachineolie. Zijn er beweegbare gedeeltes die vast zitten, dan deze met WD 40 oplossen en schoon maken. Na alles schoongemaakt te hebben start men opnieuw de draaitafel. Leg een plaat op de as, de arm gaat naar de inloopgroef en laat hem zakken wanneer alles goed werkt. Zakt deze te ver naar binnen op de plaat of er naast, dan bij de arm of de diameterschakelaar, de schroef verstellen naar links of rechts. Gaat het nu goed dan is het correct. Laat als test wat platen wisselen. Mocht bij het wisselen het plateau plotseling langzaam draaien of stilstaan, dan de in as van de commandoschijf wat vet oplossen, of bij makkelijk stil houden van het draaiplateau de veer, welke aan het tussenwiel zit, iets in korten. Daardoor ontstaat er wat meer druk op de motor en draaitafel, en gaat in veel gevallen het wisselen een stuk beter.
Dual 1004 uit 1957
|
