TC Publicaties

Handige tester voor kristalelementen
 door Ton Damstra en René Daemen


Een handige tester voor kristalelementen

Bij de aanschaf van een oude platenspeler of wisselaar vraagt men zich wel eens af of het elementje nog werkt.

De pickup's die op beurzen of rommelmarkten worden aangeboden hebben vaak jaren opgeborgen gestaan op zolders, in garages of kelders. Vaak ook nog vochtig.

Dit is niet altijd bevorderlijk voor het aanwezige kristal element. Philips elementen gingen hierdoor verzepen of verdrogen. In ieder geval zijn ze vaak onherstelbaar beschadigd en komt er geen muziek meer uit. En naar elke beurs een radio onder je arm meenemen om het element te testen is ook geen optie. Maar toch wil je weten: “Doet het element het nog?”

Er een oplossing om met weinig onderdelen én stroomloos het element ter plekke te controleren. Namelijk met behulp van een zogenaamde
kristaloortelefoon elemententester.


De draadjes van het kristaltelefoontje worden direct verbonden met een kristalelement

Dit is simpel zelf te maken. Men heeft daarvoor slechts nodig een kristal oortelefoontje. Dit is nog bij veel electronicawinkels te koop of op radiobeurzen e.d. Zoiets kost meestal niet meer dan enkele €’s. De draadjes van het oortelefoontje verbind je aan de aansluitkabel van de grammofoon.

Dan even met de vinger langs de naald (voorzichtig!). Men hoort dan als het goed is gekraak in het oortelefoontje. Het element is in dat geval goed. Let wel: dit zegt natuurlijk niets over de kwaliteit van de naald!
Hoort men niets, dan bij sommige pickups de arm naar rechts bewegen om te starten. Er hoeft geen spanning op de motor te staan. Er zit een signaalonderbreker op die het geluid uitschakelt bij het uitschakelen van de pickup.

Heeft men nu geluid, dan is het element zoals eerder gezegd goed. Zo niet, dan betekent het naar een ander element uitkijken!

Zet men krokodilklemmetjes op het oortelefoontje dan kan men ook losse elementjes testen die wel eens in bakjes worden aangeboden.
Natuurlijk kan men het ook luxer maken met een doosje met verschillende aansluitingen erop zoals banaanstekers, 3 of 5 polige DIN, 5 polige penta, tulp etc. Dit laat ik aan uw creativiteit over, zolang het maar in de jaszak past.

MD/MC elementen kan men hier niet op testen. De uitgangsspanning hiervan is veel te laag.

Een handig hulpmiddel voor een lage prijs!

Veel plezier,

Ton Damstra en René Daemen, TC Mechanica