Een update over de B7X73A,
door René Rijzewijk
Een update over de B7X73A,
door René Rijzewijk |
Philips B7X73ADe tijd schrijdt voort en inmiddels bestaat de HiQGN al weer een aantal jaren. Het lijkt me zinvol om het één en ander actueel te maken betreffende mezelf. Inmiddels ben ik verhuisd van Hoorn naar Haarlem, maar wat centraal gebleven is dat blijft mijn B7X73A.
In het item Van lage ohms naar hoge ohms is te lezen hoe ik min of meer bij toeval in het bezit ben gekomen van deze radio uit de HiQ reeks. Achteraf ben ik daar erg blij om want mijn enthousiasme voor deze OTL radio is sinds die tijd alleen maar gestegen.
Om nog even alles op een rijtje te zetten: de eerste HiQ radio die ik in eigendom had was de B6X62A. Ik woonde toen in Alkmaar en zocht deze radio naar aanleiding van een gesprek en demonstratie in een electronicawinkel in de stad. Dankzij een advertentie wist ik aan deze radio te komen.
Tijdens de verhuizing drie jaar geleden naar Hoorn kwam ik in het bezit van de BX642A (alleen de ontvanger) en in mijn nieuwe fifties interieur vond ik hem wel passen. Daarnaast is deze eerste versie van de HiQ (1955) wat zeldzamer dan de B6X62A, die enkele jaren (vanaf 1956) door Philips geproduceerd is. Bij de BX642A behoort dezelfde basluidspreker en daar de koper van deze radio hem al bezat, kon ik die behouden. Een groot verschil is dat bij de BX642A niet de houten, maar de bakelieten satelliet luidsprekers horen. Na enig zoekwerk had ik die ook gevonden.
Een jaar later kocht mijn vriend Rob van mijn andere vriend Peter Boin de B7X73A en toen kwam de geschiedenis om de hoek kijken zoals beschreven in "Van lage naar hoge ohms". Inmiddels is de radio al weer enige tijd compleet met de twee projectoren AD5036B (luidsprekertype AD3500BM), elk 400 ohm in serie en de prachtige akoestische box AD5040 (met luidsprekertype AD4200A (1200 ohm versie) rond 30cm, en twee AD3700 (1x 400 ohm en 1x 800 ohm) rond 17cm, 1200 ohm, resonantiefrequentie 45 Hertz, 20 watt en weergave van 30 tot 20.000 Hz, scheidingsfrequentie 400 Hertz door ingebouwde scheidingsfilter, 780x350x700mm, 19 kg.
Deze AD5040 was in eigendom van de zoon van een voormalige werknemer bij Philips. De man had hem daar in die tijd nieuw gekocht. De aanschafprijs was zeer redelijk maar hij kan uiterlijk wel wat restauratiewerk gebruiken. Voorbereidingen zijn daarvoor getroffen, zoals een nieuw doek. Inwendig is deze zeldzame luidspreker als nieuw en dat is toch wel het belangrijkste.
Een klein probleem was wel even de aansluiting op de radio in combinatie met de twee kleine luidsprekers. De AD5040 is een full range luidspreker en ontbeert de aansluitpunten voor de satellietluidsprekers, zoals de oorspronkelijk bijpassende AD5035A basluidspreker dat wel heeft. Peter Boin heeft dit voor mij opgelost met een tweevoudige kroonsteen en een klein schema betreffende de aansluitingen. In de radio zelf is dankzij twee verstelbare palletjes de twee kleine luidsprekers in de AD5040 "op halve kracht" te zetten. Of niet, naar mijn eigen voorkeur, afhankelijk van de ruimte waar de installatie staat.
Na enig geëxperimenteer in den beginne met platenspelers als Philips, Dual en Triotrack kwam al snel de Garrard 4HF als de ultieme platenspeler
Momenteel is de B7X73A mijn trouwe muziekvriend en hij laat me nooit in de steek. Muziek (met name jazz en klassiek) is een passie voor mij en een grote troost bij tegenslagen in het leven, evenals groot plezier in het dagelijks leven. Er gaat geen dag voorbij dat de 4HF aan het zwoegen is om mijn favoriete platen af te tasten. Bij aankoop van platen probeer ik zoveel mogelijk authentieke persingen te vinden in zo goed mogelijke staat. Dit is niet altijd meer mogelijk, maar gelukkig zijn er heden ten dage door de opleving van de vinylplaat prachtige herpersingen in de handel, met name uit Japan en de US. Ze zijn nauwelijks te onderscheiden van het origineel, de plaat, de hoes en de opname in mono. Maar het fraaist blijven de originele uitvoeringen als collector's items. Gevoelsmatig brengen ze de sfeer passend bij de HiQ radio heerlijk tot leven. Als ik een herpersing bezit en ik kom later het origineel tegen, dan zal ik het niet laten de nieuwe door de oude te vervangen. De Garrard 4HF heeft inmiddels een prima modern (keramisch) stereo element van Sonotone, dat mono is aangesloten. Aldus kan ik zonder gevaar en met goede resultaten mijn mono en stereo platen afspelen.
Oorspronkelijk zit er in een 4HF een Ronette mono element (de 4HF stamt al uit 1954!) welke ik nog steeds gebruik in de andere combinatie, de Philips BX653A/19 met een Jobotone wisselaar platenspeler. Hier speel ik hoofdzakelijk mijn 78 toeren platencollectie en mijn singeltjes mee af. Geen Hi-Q, maar evengoed een uitstekende geluidsweergave (in sleutelgat effect...). Mijn BX653A19 is in uitstekende conditie, evenals de B7X73A, mede dankzij de geweldige technische vaardigheden van Peter Boin.
Een klein jaar geleden begaf bij de B7X73A de bowdenkabel het van één van de vier geluidsinstellingen op de radio: Fidelità (hi-fi stand voor vinyl), Modeste (voor 78 toeren platen), Orchestra (radiozenders en vinyl met instelling van hoog- en lage tonen) en Parola (spraak). Van deze bowdenkabel was het (zeldzame) kunststof knopje gebroken en het heeft enige tijd geduurd voor ik een vervangende kabel vond. Dit is gelukt dankzij een contact via het Radioforum en diens sloopradio. Het systeem met bowdenkabels is een faschinerend mechanisch systeem, maar ook kwetsbaar. Met name de knopjes in de schaalplaat zijn tamelijk fragiel. Enige omzichtigheid is geboden bij bediening. Dankzij de technische zorgen van Peter lopen de mechanieken uiterst soepel. Daardoor ben ik wel verzekerd van een goede functie in de toekomst.
In een ander artikel op de HiQGN site is te lezen dat mijn B7X73A ook een broertje had: de B7X83A, een versie voor de export. In tegenstelling tot dit broertje is mijn B7X73A volledig origineel. Peter Boin heeft alleen enkele noodzakelijke aanpassingen gemaakt (o.a. teercondensatoren vervangen), naast een uitgebreide onderhoudsbeurt. Van binnen en van buiten ziet de radio er dan ook prima uit en, zoals gezegd,
functioneert hij uitstekend.
Philips noemde dit zelf al de hi-fi stand, een heldere en diepe weergave. Het is echter een vaste stand en de hoge evenals de lage tonen zijn niet aan te passen. Soms leidt dit ook tot kleine teleurstellingen. Deze stand op de radio laat onomwonden horen of de opname van goede of slechte kwaliteit is. Dan is het toch wel eens noodzakelijk om over te gaan op de meer gedempte Orchestra stand om het geluid van deze mindere opname bij te stellen.
Het valt me op dat de kwaliteit bij jazz opnames meestal uitstekend is, bij klassiek wisselend is en zeker ook bij populair zeer wisselend tot ronduit slecht kan zijn. Later zullen we op de HiQGN site terugkomen op het doel waarom wij zo enthousiast zijn over de HiQ en het gebruik er van, toegespitst op de Fidelità stand bij de OTL serie. Daarnaast heb ik ook een compacte maar goede cd speler (Panasonic, persoonlijk door mijn partner uit China geïmporteerd en met de zeldzaamheid van een uitgebreide afstandbediening, wat alle compacte cd spelers in het westen ontberen), aangesloten op de bandrecorder ingang van de HiQ radio. Dit geeft een uitstekende geluidsresultaat in mono. Je moet hem wel afkoppelen als je naar radiozenders of naar de platenspeler wilt luisteren, maar dat is een kwestie van de signaalplug uit de speler halen.
De speler zit verdekt opgesteld in een sigarenkistje, hij valt dus nauwelijks op. De afstandbediening past er ook nog bij. Mijn uitgebreide cd collectie, een erfenis uit mijn hi-fi tijdperk in de jaren
'80 en '90 van de vorige eeuw, is op deze manier weer nadrukkelijk aanwezig. Eveneens vooral klassiek en jazz, maar de vele verzamel cd's van hits uit de jaren vijftig,
Rock-a-Billy of Rock-'n-Roll maken de B7X73A installatie tot een aardige "jukebox".
|
