Een heerlijke hifi set van rond 1960, door Dave von Raven
 

Mijn eerste pick-up kreeg ik van mijn ouders en kwam van de Rotterdamse rommelmarkt die destijds nog werd gehouden bij ons in de buurt. Het was een Dual P410V1. Ik vond het toen een lelijk ding. In ieder geval lelijker dan de Philips 22GA208 van mijn vader. Die stond hoog op een plank, zat vast aan de state-of-the-art B&O versterker (zo'n platte) en alleen heel af en toe mocht ik er, staand op een stoel en de warme lucht van het open aquarium inademend, wat plaatjes op draaien. 

Nu had ik mijn eigen pick-up, een Dual dus. Er zat een kleine versterker en een ingebouwde speaker in. Het was gewoon een functioneel ding, niks bijzonders. Ik draaide er heel veel plaatjes op, dat wel. Nooit gedacht dat het dit ding zou zijn dat mijn liefde voor de grammofoonplaten zou veroorzaken. Het sloop erin. De komst van de cd heeft mij ook nooit geraakt. Het deed me ook nooit zoveel, ik vond een single al klein genoeg en de Beatles vond je gewoon nog op de rommelmarkt. 

In de tweede fase van mijn jeugd, die men ook wel de puberteit noemt (die volgens mij rond mijn veertiende aantrad), had ik inmiddels de hypermoderne zwarte Aristona pick-up van mijn opa gekregen. Het klonk allemaal prima, maar de voorliefde voor oude spullen kwam toen pas écht bovendrijven. Op de markt kwam je destijds nog wel eens koffergrammofoons tegen en eigenlijk vond ik dat toen de leukste modelletjes. Trio-Track, Philips, Garrard, PE, ik verzamelde er een heel zootje en ze klonken allemaal anders.

Om een lang verhaal wat korter te maken, snij ik nu voor het gemak maar even een paar jaar weg en spoel door naar mijn huidige leeftijd. Ik ben nu 28 en een tijdje terug begon ik aan het samenstellen van de geluidsinstallatie die ik altijd al wilde hebben. Ik had niet zo zeer een merk of type in gedachte, maar wist wel precies welke eisen ik had: een zo goed, zo oud, zo stevig, zo mooi mogelijke set bestaande uit louter losse componenten uit de jaren '50 of begin jaren '60. Met deze instelling ging ik de inmiddels virtuele rommelmarkt Marktplaats op, want op de echte rommelmarkt is, behalve miniatuur cd-jukeboxjes, niets meer te vinden. Ik stuitte op een Philips AG 9014 in zogenaamde "maagdelijke staat". Ik wist niet wat dat was, maar daar ik dat bij meisjes ook nooit een probleem vond leek het me een geen slechte eigenschap voor een versterker van 50 jaar oud. Ik daar heen. Maagdelijk bleek te betekenen dat hij niet getest, doch geheel origineel was. Ik kon ook kiezen voor een uitstekende 9016 die hij had staan, maar die vond ik niet mooi. Even getwijfeld, maar een kwartiertje later stond hij naast me op de passagiersstoel. 

Thuis meteen gaan rommelen met speakerdraden en 800 ohm pluggen die ik niet had. Gewoon brutaal de steker in het stopcontact en kijken of hij het deed. Ja hoor, alles lichtte op en ik soldeerde (stroom er weer af uiteraard) wat speakerdraadjes aan de luidspreker-uitgangen aan de binnenkant om boxen te testen. Ik heb twee Grundig Raumklangboxjes die ik met twee trafo's (die ik van de man van de AG9014 er gratis bij gekregen had). Eén kanaal deed het, het andere niet.

John Hupse heeft me vervolgens prima geholpen met het oplossen van dit probleem. Zodra je op internet iets intikt over vintage Philips apparatuur kom je al snel bij John terecht. Hij fikste het rechterkanaal voor me en heeft de versterker wat gereinigd. Ook John begon over de aanwezige "teerknollen" en dat deze er toch echt wel een keertje uit moesten. 

In de periode dat de AG9014 bij John stond, ben ik naarstig op zoek gegaan naar de originele luidsprekers voor deze versterker. Via de websites van NGG en HiQGN kwam ik er al snel achter dat de AD5046'ers de kastjes waren die ik zocht en dan kunnen dingen soms heel snel gaan. Een "zoekadvertentie" plaatsen was voldoende. Een audio connaisseur in ik-weet-niet-meer-waar had twee van deze prachtboxen staan en ik mocht ze voor een schitterende prijs allebei van 'm overnemen. 

Toen de AG9014 eenmaal gereed was en ik 'm weer bij John had opgepikt was het tijd om één en ander eens uit te gaan testen. Bij Radio Twente had ik twee 800 ohm pluggen besteld en die kon ik zelf aan de luidsprekerkabels solderen, zulke dingen lukken me dan nog wel. Prik, prik, stekker in het stopcontact, Garrard SP25 MKII eraan en gaan. Ik werd in het geheel niet teleurgesteld, wat een prachtgeluid, zeker met jazzplaten. Het lijkt alsof het bandje daadwerkelijk in je kamer staat te spelen. Ik ben helemaal niet zo’n stereo liefhebber, maar bij dit setje komt het zo overdreven leuk uit de luidsprekers dat het geheel het erg amusant en avontuurlijk maakt. De mensen wisten niet wat ze hoorden in 1959 kan ik me zo voorstellen. Sgt. Pepper klinkt mono het best, maar is op deze set in stereo ook prachtig. 

Zoals het bij freaks (ik reken mezelf tot die groep, wat ik positief vind) meestal het geval is, moet alles tot in de puntjes in orde zijn. Je leest eens wat, kijkt eens wat foto's en vind weer iets wat je wil hebben. Ditmaal in de vorm van een Acoustical Jobo 2600. Wat een platenspeler en dat in 1959, ongelooflijk, z'n tijd mijlenver vooruit. Ook dit was weer snel geregeld. In Tilburg kon ik dezelfde week al een 2600 op komen pikken, althans ik kon vrijblijvend komen kijken en luisteren bij een andere hobbyist. Toen ik de Jobo zag, wist ik gelijk dat ik 'm moest hebben. Een in mijn ogen gigantisch grote, zware platenspeler waarbij een singletje op een muntdropje leek. En weer zat er op de terugreis een alleraardigste passagier naast me. 

Mijn setje is nu dus zo goed als compleet. Het klinkt allemaal fantastisch. Alleen zullen de teerknollen er binnenkort uit moeten. Het rechterkanaal geeft in stereo modus na een halfuurtje draaien nagenoeg niets meer weer. Ik heb wat heen-en-weer gemaild met de mannen van de HiQGN en ook zij zeggen dat het beter is deze te laten vervangen. Nu alleen nog een bijpassende tuner en misschien ooit een bandrecorder en dan ben ik nog veel meer tevreden dan ik nu al ben.

Dave von Raven

 

Beste Dave,

Hartelijke dank voor je enthousiaste verhaal. Je foto's lijken zelfs zowaar met een oude (Polaroid?) camera gemaakt te zijn. Heel sfeervol.
Je hebt zelfs een bijpassend meubeltje gevonden om de versterker en platenspeler
authentiek te plaatsen. In ons archief vonden wij nog de volgende fraaie plaat. Het is een promotieplaat van  Philips en het benaderd de sfeer van jouw set.

Nog even die teer condensatoren vervangen en veelvuldig genieten maar!

Het HiQGN team.